Listy, tom 1 (1-50)

Ukazanie się nowego wydania Listów św. Hieronima (po pierwszym tomie zapowiedziane są następne) należy uznać za bardzo pomyślną okoliczność, w listach bowiem odbija się nie tylko bogata postać jednego z Czterech Wielkich Doktorów Kościoła Zachodniego, ale Czytelnik wprowadzony jest także w cały splot sytuacji burzliwych czasów końca czwartego i początku piątego wieku po Chrystusie, których może najbardziej brzemiennym w różnorakie skutki było zdobycie i ograbienie Rzymu przez Wizygotów pod wodzą Alaryka I w roku 410.
Sofroniusz Euzebiusz Hieronim światło dzienne ujrzał w miejscowości Strydon, leżącej na pograniczu Dalmacji i Panonii w roku 347, w rodzinie chrześcijańskiej, która od początku karmiła go wartościami chrześcijańskimi, ale zwlekała z oparciem tych wartości na fundamencie chrztu świętego. Takie wówczas panowały zwyczaje w rodzinach, których celem było przygotowanie potomstwa do podjęcia starań dla zdobycia świeckiej kariery.
Dla tej kariery Hieronim w bardzo młodym wieku opuszcza dom rodzinny i przez Mediolan udaje się do Rzymu, gdzie studiuje gramatykę i retorykę u słynnego nauczyciela, jednego z najwybitniejszych gramatyków czwartego stulecia, Donata.
Uczniem był bardzo zdolnym, ale już w młodym wieku okazywał trudny charakter, który będzie mu towarzyszył przez całe życie i niejednokrotnie to życie komplikował.
Ten inteligentny, chłonny wiedzy i dowcipny młodzieniec uległ urokowi Rzymu, wówczas jeszcze będącego władczynią świata i potężnym miastem. Czasy, w których dane było żyć Hieronimowi, charakteryzowały się wielkimi przemianami i ostrymi tarciami, które nie mogły uchodzić uwagi tak inteligentnemu i zainteresowanemu swoim otoczeniem człowiekowi. Od lat młodzieńczych był świadkiem ważnych wydarzeń historycznych, które nie mogły nie pozostawić śladu na jego wrażliwej na wszystko, co go otacza, świadomości.?
Okres jego studiów w Rzymie obejmował czasy reformy Juliana Apostaty, które ze względu na swą krótkość nie wiele wpłynęły na ogólny bieg spraw, a zamiłowanego w klasycznej literaturze młodzieńca niewiele też w zasadzie dotyczyły. Trzy lata po upadku Juliana, gdy jego usiłowania zostały przez następców odwrócone, Hieronim wraz ze swym kolegą Bonozjuszem decyduje się na przyjęcie chrztu.
Już jako chrześcijanin zwróci się ku życiu duchowemu, a nawet pustelniczemu, uzyska święcenia kapłańskie, a jego najbardziej ważnym dla Kościoła dziełem było opracowanie łacińskiego tłumaczenia Biblii, które nazywamy Wulgatą. Oprócz tłumacza pism biblijnych Hieronim był także ich komentatorem.
Wiele wędrował, a w końcu osiadł w Betlejem, gdzie pracował naukowo, ale przede wszystkim prowadził życie w klasztorze i kierował żeńskim klasztorem, w którym żyły dla Boga zaprzyjaźnione z Hieronimem jego duchowe uczennice. Te przyjaźnie okazują się między innymi poprzez korespondencję.
Hieronim prowadził szeroką korespondencję z wieloma osobami, włączył się bardzo aktywnie w spory dogmatyczne swego czasu, a nawet w czasie prowadzenia życia pustelniczego nieobce były mu sprawy ówczesnego świata i Kościoła. Dlatego szczególnie przeżył zdobycie Rzymu, choć obserwował je z dalekiej Ziemi Świętej.
To tylko kilka uwag, które mogą ukazać, jak bogata jest treść listów św. Hieromina i potwierdzić wyrażoną już radość z ponownie ułatwionego z nich korzystania. To niezwykle ubogacająca lektura, którą trzeba wszystkim polecić.