Pakt zabójców

Włoska hrabina Julia Garelli poślubiła niemieckiego komunistę żydowskiego pochodzenia, Heinza Kneppera, i razem z nim współtworzyła u boku Lenina bolszewicką rewolucję w osłabionej I wojną światową Rosji. Była świadkiem powstawania nowego ustroju, obserwowała jego plusy i minusy, stopniowo przekonując się, że te drugie rozrastają się do monstrualnych rozmiarów. Dobrze poznała lęk i niepewność codziennego życia w Związku Radzieckim lat 30., okres wielkich czystek, rozmawiała ze śmierdzącym tytoniem Stalinem, "wilkiem o żółtych oczach", który szukał kontaktu z Hitlerem i zlecał towarzyszce-hrabinie tajne misje w krajach europejskich. Wykonywała je skrupulatnie i po każdej wracała do Moskwy, chociaż wyczuwała, że oddanie komunizmowi nie ustrzeże jej przed strasznym losem, jakiego doświadczyło wielu jej towarzyszy z ZSRR i innych krajów, także z Polski. I nie myliła się...
Bohaterka książki francuskiego pisarza i historyka Maxa Gallo jest postacią fikcyjną, ale jej losy zostały zainspirowane autentycznym życiorysem Margaret Buber-Neumann, niemieckiej komunistki, która po dojściu do władzy hitlerowców wyjechała z Niemiec i osiedliła się w ZSRR. Po kilku latach aresztowano ją i zesłano na Syberię, a po podpisaniu sławnego "diabelskiego paktu" między Hitlerem i Stalinem, radziecki dyktator wydał ją Niemcom wraz z innymi niemieckimi komunistami, którzy byli na tyle naiwni, żeby szukać schronienia w "ojczyźnie proletariatu", Margaret Buber-Neumann trafiła do obozu koncentracyjnego w Ravensbruck, ale wojnę przeżyła.
Książka, utrzymana w konwencji quasi-powieściowej, przypomina literaturę faktu. Obok postaci fikcyjnych występują w niej osoby rzeczywiste, w tym Lenin, Hitler i Stalin. Na kartach książki jest mowa o rozlicznych zbrodniach systemu komunistycznego, w tym o sztucznie wywołanym głodzie na Ukrainie, który pochłonął 8 min. ofiar, a także o mordzie katyńskim.

Pakt zabójców Maxa Gallo to niezwykła powieść inspirowana losami niemieckiej komunistki Margarete Buber-Neumann (1901-1989). Aresztowana przez NKWD została skazana na lata łagrów, a następnie odesłana do Niemiec i osadzona w obozie w Ravensbrück. Przeżywszy sowieckie łagry i nazistowski obóz zagłady, w 1949 roku była świadkiem w procesie przeciwko totalitaryzmowi nazistowskiemu i bolszewickiemu, jaki toczył się we Francji. Napisała dwie książki - Zesłana na Syberię oraz Zesłana do Ravensbrück - opublikowane w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku. I chociaż bohaterowie powieści Gallo to postacie fikcyjne, odtwarzają wiernie tragiczne doświadczenia niemieckiej entuzjastki komunizmu, która przed Hitlerem szukała ratunku u Stalina.
Historia powieściowej Julii Garelli, włoskiej hrabiny mieszkającej w Wenecji, zaczyna się zimowego poranka 1917 roku, kiedy to pracując jako sanitariuszka w szpitalu, spotyka żołnierza wrogiej armii - Heinza Kneppera, bliskiego współpracownika Lenina. Hrabina zakochuje się w nim i ukrywa go w podziemiach rodowego pałacu. Jego fascynacja komunizmem udziela się i jej. Uciekają wspólnie do Austrii, a potem do Rosji. Od tej chwili losy Julii splecione są z losami jej męża. W 1917 roku jest świadkiem rewolucji bolszewickiej. Na bezpośrednie polecenie Stalina, jako włoska hrabianka, zostaje włączona w dyplomatyczne zabiegi mające na celu zbliżenie bolszewickiej Rosji z nazistowskimi Niemcami. W czasie dyplomatycznych spotkań poznaje Stalina i Hitlera, staje się świadkiem porozumienia pomiędzy komunistami a nazistami. W okresie krwawego terroru w 1937 i 1938 roku małżonkowie padają ofiarą prześladowania Stalina - najpierw mąż, a potem ona sama. Powieściowa Julia podąża dalej wiernie szlakiem swojej historycznej poprzedniczki - Margarete. Całą energię poświęca temu, by dać świadectwo o zbrodniach obu krwawych systemów. Mottem jej życia są słowa Seneki: "Kto potrafi umierać, nie umie już być niewolnikiem".
Powieść pokazuje, jak bliskie były oba systemy totalitarne: bolszewicki komunizm i hitlerowski nazizm. Bolszewicy aż do ataku Niemiec na Związek Radziecki ani myśleli walczyć z nazistami. "Tam są wspaniali chłopcy w SA i SS. Zobaczysz, przyjdzie dzień, że będą dla nas rzucać ręczne granaty" - mówił polski bolszewik Karol Radek, zanim w latach krwawego terroru został zamordowany. Owszem, ci wspaniali chłopcy z SA i SS rzucali ręcznymi granatami, tyle że nie dla komunistów, ale w nich.